Gimp nedir?

Gimp, GNU dünyasının bize armağan ettiği bir resim düzenleme programıdır. Pehlivan gibi pazıları vardır. Neredeyse piyasada bulunan grafik işleme ile ilgili bütün dosya biçimlerine hakimdir.

Kurulum

Gimp, Pardus ile öntanımlı olarak kurulu gelir. Eğer kaldırdıysanız, "Paket Yöneticisi"ni açıyor ve arama çubuğuna "Gimp" yazıyoruz. Sonuçlarda çıkan "Gimp" adlı programı seçiyor ve "Paketi Kur" düğmesine basıyoruz.

İlk Karşılaşma

Kurulumunuzu bitirdikten sonra sakin olun çünkü diğer grafik düzenleme yazılımları ile vakit geçirdiyseniz pek alışık olmadığınız bir arayüz ile karşılaşacaksınız. Programı açtığınız zaman fark edeceksiniz ki Gimp, çok parçalı bir yapıya sahip . Bu durum kimilerine göre bir avantaj (bende yavaş yavaş öyle düşünmeye başladım), kimilerine göre ise gereksiz bir karmaşa.

Yukarıdaki ekran görüntüsü, Gimp'i ilk açtığınızda karşınıza çıkacak olan görüntüsüdür. Üzerinde Gimp yazan pencere bizim "Ana Penceremiz". Ortadaki pencere ise her açılışta bize yeni bir şeyler öğretmeye çalışan "Günün Gimp İpucu" penceresi. En sağ taraftaki ise bize sık sık lazım olacak olan özelliklerin bir araya getirildiği bir pencere. Hemen şunu söyleyebilirim Gimp arayüzünün bir standardı yok. Kullanıcıya ara birimde değişiklik yapmaya o kadar çok izin veriyor ki herkesin farklı bir Gimp'i oluyor. Birazdan bizde ara birimi biraz modifiye edecek ve bize en rahat, en kolay hizmet verecek Gimp'i yaratmaya çalışacağız.

Gimp'e Ayar Çekelim

Şimdi sağ taraftaki pencereyi kapatın. Hem gereksiz yer kaplıyor hem de içinde pek sık kullanmadığınız düğmeleri barındırıyor. Gimp penceresine odaklanalım ve aşağı tarafa birkaç sekme ekleyelim. Gimp ana penceresi içerisindeki "Bu Sekmeyi Yapılandır" (resim3*1) düğmesine basıp (bu düğme Gimp ana penceresinin orta sağ tarafında küçücük bir şey lütfen resim3*1 e bakın) oradan "Sekme Ekle" seçeneğine tıklayın (resim3*2) . Karşınıza bir sürü seçenek gelecek. Bunları tek tek açıklamaya ihtiyaç duymuyorum çünkü isimleri yeterince açıklıyor kendilerini. Ama siz yine de biraz kurcalayın, kendinize göre eklemeler yada çıkarmalar yapabilirsiniz. Benim tavsiyem, şimdilik "Katmanlar" , "Seçim Düzenleyici" ve "Yollar" sekmelerini eklemeniz.

Isınma Turları

Dosya açmak, Düzenlemek ve kaydetmek

Basit bir örnek yaparak size Gimp ile nasıl çalışılacağı hakkında bir fikir vermeye çalışarak başlayayım. Gimp penceresi içerisinde dosya menüsünden "aç.." ı seçelim. Yeri gelmişken söyleyeyim bundan sonra menü güzergahlarını kısaltmak adına "GimpPenceresi->dosya->aç" şeklinde yazacağım. Elimizde kocaman renkli bir resim olduğunu bunu biraz küçültmek istediğimizi ve siyah-beyaz hale getirmek istediğimizi düşünelim. Karşımıza gelen diyalogda düzenleyeceğimiz resim dosyasını seçtikten sonra "AÇ" butonuna basıyoruz. Dosya açmayı başardıysanız (ki eminim başardınız.) karşınıza aşağıdakine benzer bir görünüm oluşacak. Şimdi gelin buradaki alanların ne işe yaradığını biraz daha ayrıntılı bir şekilde açıklayalım.

1: Gimp menüleri.

Dosya menüsünü açıklamaya gerek duymuyorum. Ekler menüsünde aşağıdaki bölümde işinize yarayacak birçok betik bulunmakta. hadi deneyelim GimpPenceresi->ekler->logos->chrome 'u tıklayın ve karşınıza gelen penceredeki "metin:" yazan yerin karşısına kendi adınızı yazıp enter tuşuna basın. Eminim hoşunuza gitmiştir şimdi yeni oluşan resmin penceresini kapatın (bu arada dosya kapatmayı da öğrenmiş bulunuyoruz; içinde resim bulunan pencereyi kapattığınız zaman hafızadan atılırlar)

2: Araç kutusu (Toolbox)

Burada resimleri düzenlerken kullanacağınız çeşitli kesme yatırma çırpma silme çizme bulandırma vs. gibi araçlar var. hemen bir deneme yapmak için boya fırçası şeklindeki düğmeye tıklayıp. Resim içerisine birkaç karalama yapabilirsiniz. Korkmanıza gerek yok zira Gimp sonsuz sayıda geri alma (undo) yapabiliyor. ctrl+z tuşuna basarak resmi eski haline getirmeyi unutmayın.

3: Renk Seçimi

Gördüğünüz gibi bir siyah kare birde onun arkasında bulunan beyaz karemiz var siyah olan(önde duran) kare bizim ön plan rengimiz arkasındaki beyaz ise arkaplan rengimizdir. Bu karelerin üzerine tıklayarak renk seçimi diyaloğunu getirip renk değişikliği yapabiliriz.

4: Sekmeler

Gimp çok esnektir. biz "Gimp'e Ayar Çekelim" adlı bölümde Gimp pencerelerinden birini iptal edip Gimp'in ana penceresi içerisine sekmeler altına gömdük. buradaki sekmeler eklenebilir çıkarılabilir. Pencere dışına çıkarılabilir. bunları yapmak için daha önce gösterdiğim (resim*3*1) düğmeye basarak gerçekleştirebilirsiniz. *bu bölüm pek açıklayıcı olmadı baştan bakacağım*)

5: Araç seçenekleri sekmesi

Burada o anda araç kutusunda seçili bulunan araçla ilgili seçenekler yer alır. Örneğin biraz önce seçtiğimiz fırçanın şeklini, büyüklüğünü bu alandan değiştirebiliriz.

6: Araç seçeneklerini disk menüsü (?)

Araçlarla oynarken çok hoşunuza giden bir ayar tutturdunuz. Örneğin transparanlığı, rengi, şekli çok güzel olan bir fırça ayarı yaptınız ve bunu gelecekte kullanmak üzere kaydetmek istiyorsunuz. hemen en soldaki disk işaretine basın ve isim verin, ayarlarınız kaydedilecektir. Kaydettiğiniz ayarları geri yüklemek için onun bir sağındakini, kaydettiğiniz herhangi bir ayarı silmek için iki sağındakini ve ayarları sıfırlamak için en sağdakini kullanabilirsiniz.

7: Resim Penceresi menüsü

• Dosya: Dosya açma, kaydetme, yeni resim yaratma gibi seçenekler
• Düzen: Kopyalama yapıştırma geri alma gibi işlemler.
• Seçim: Seçim alanları ile ilgili komutlar içerir.
• Görünüm: Çeşitli görsel seçenekleri değiştirebilmenizi sağlar
• Resim: Resimle ilgili genel işlemleri (döndürme , boyutlandırma , kırpma gibi) yapmanızı sağlar
• Katmanlar: Katmanlarla ilgili işlemler yapmanızı (yeni katman oluşturmak, katman maskesi eklemek, katmanı ölçeklendirmek vs.)
• Renkler: Renklerle ilgili seçenekler burada yer alır (renksizleştirme, resmin aydınlığı ile oynama, gölgeleri sertleştirme gibi işlemler.)
• Araçlar: Burada Gimp penceresi içerisinde daha önce bahsettiğimiz araç kutusunun bir kopyasını menü olarak görüyoruz.
• Pencereler: Yeni pencere oluşturmak istediğimizde bu alanı kullanırız. Örneğin yazı tipleri penceresini açıp sahip olduğumuz yazı tiplerini ayrı bir pencerede listeleyebiliriz.
• Filtreler: Burada resimlerimize uygulayabileceğimiz 50'nin üzerinde filtre var.

8: Uzunluk Birimi

Bu aşağı düşen menüyü açtığınızda (dropdown menu ) px, inç, mm gibi uzunluk birimleri göreceksiniz. Bunlar resmin etrafında gördüğünüz cetvellerin ve bilgilendirme alanlarının kullandığı birimi değiştirmek için kullanılır (resim üzerinde herhangi etkisi yoktur)

9: Yakınlaştırma bilgisi (Zoom)

Burada resme yakından ve uzaktan bakabiliriz. Buradaki 25% ifadesi resme %25 oranında küçültülmüş olarak baktığımızı ifade eder.

10: Bilgi satırı

Genelde bu alan üzerinde çalıştığınız katmanın ismi ve hafızada kapladığı yer yazar. Fakat farklı durumlarda çeşitli bilgiler de verir. (Örneğin yaptığınız bir efekt uygulanırken işlemin kaçta kaçının bittiğini gösterir.)

Burada anlattıklarımın Gimp hakkında fikir sahibi olmanız için yeterli olduğunu düşünüyorum. Çeşitli uygulamalar yapmaya başlamak için Gimp dersleri bölümünü ziyaret edebilirsiniz.

 

---

Sözlük

İmaj (Image)

En basit anlamda üzerinde çalıştığımız piksellerden oluşan resme denir.

Biraz daha netleştirmek gerekirse imajları, sayfaları şeffaf bir kitap olarak düşünün. Her sayfanın üzerine çeşitli küçük resimler çizdiğinizi ve o sayfaları üst üste koyunca büyük olan resmin ortaya çıktığını düşünün.

Gimp birden fazla imaj ile (ramlerinizin yettiği kadar) çalışma imkanı sunmaktadır.

Katman (Layer)

Eğer imajı bir kitap olarak düşünürsek katmanı da bu kitabın sayfaları olarak düşünebiliriz. Bir katman opak ya da şeffaf olabilir ve opaklığı ayarlanabilir. Örneğin bir sinema manzarasının üzerine opaklığı %50 olan bir insan resmi ekleyip o kişinin hayalet gibi gözükmesini sağlayabilirsiniz.

Kanal (Channel)

Katmanlar (ve dolayısıyla imaj) piksel lerden oluşur. Bu pikseller toplam 4 değer üzerinden kaydedilir.Bildiğiniz gibi doğadaki bütün renkler 3 ana rengin çeşitli oranlarda karışımından oluşur. Bilgisayarlar da bu "RGB" dediğimiz kırmızı,yeşil ve mavi değerlerinin bir araya gelmesinden bir pikselin rengi oluşurlar. Gimp'de buna birde A kanalı eklenir. A kanalı alpha kanalıdır ve pikselin opaklığını (şeffaflığını) kaydeder. Bu bahsettiğimiz kanallar 8bit'lik değerler halinde işlenirler yani rgb ve a kanalları "0 ile 255" arası bir değer alarak bir pikselin rengini ve opaklığını belirler. renk aralığına sahiptir.

Seçim (Selection)

Bazen bir efekt uygulamak istediğinizde resmin sadece belirli bir bölümü etkilensin, bir çizim yaparken fırça belirli bir alanı boyasın ya da diğer yerlere taşmasın istersiniz. Bu gibi durumlarda "Seçim"ler devreye giriyor. Gimp araçları, çeşitli yöntemlerle oluşturduğunuz seçimler içerisine etki ederler.

Eklentiler ve Betikler Plug-in , Script

Gimp içerisinde işimizi kolaylaştıracak çok sayıda küçük programcık ile birlikte gelir. Eğer programcılıktan anlıyorsanız Gimp'e kendi işlerinizi kolaylaştıracak işlevler kazandırabilirsiniz. Eğer programcılığa yabancıysanız Gimp'in kendine ait betik dili olan script-fu'yu kullanmak gayet basit. Ayrıca python diline aşina olanlar python-fu yu da kullanılabilirler.